Oh jee, de bedenkers van Piets verhaal over de superstorm weten het nu wel heel erg zeker:
we are now over 90% confident that there will be major damaging storm(s) including serious risk of breaches of sea defences in a number of parts of the UK, Netherlands, […] in the period 23rd to 26/27th November.
Met een zuid-westen wind wordt de Gouwzee een beetje “leeggeblazen”. Al het water in het IJsselmeer wordt feitelijk een beetje richting Afsluitdijk gestuwd. En met de grote storm van de afgelopen dagen is dat echt geen beetje meer.
Een eerdere reageerder kwam er de afgelopen dagen ook achter: de Monnickendammer haven valt praktisch droog en dat levert hele interessante foto’s op.
Onze steigerbuurman stuurde me een leuk mailtje met het volgende verhaal:
Hier geeft de Rijks Dienst IJsselmeer (je kent ze wel van de meldpost) de waterstand door van de meetstations. Zo is te zien dat de waterstand te Edam afgelopen donderdag behoorlijk laag was […] Het is leuk om de verschillen in waterstand tussen Edam en Krabbersgat Zuid te bekijken. In feite vaar je dan met wind mee tegen een berg water op.
Normaliter hebben we in de haven nog zo’n 10-20 cm onder de kiel. Maar afgelopen donderdag was dat volgens de havenmeester zo’n meter minder. We hebben dus flink in de modder liggen wroeten… en dat met die enorme bak wind over ’t door de mast en over dek. Als dat geen ultieme test voor onze kiel-makeover is!
Ons landje stond lekker op z’n kop dankzij de Grote Januari-storm van 2007. Van WeatherNews krijgen we een uitgebreid overzicht van wat er gisteren over Nederland is getrokken. Het bijgaande plaatje geeft inzicht in de hoogst bereikte windsnelheden.
Terwijl Chrisje gistermiddag voor de zekerheid belde met de jachthaven, werd zij samen met al haar collega’s naar huis gestuurd. Ik twijfelde net lang genoeg tot al het treinverkeer plat werd gelegd: Die avond mocht ik als één van de vele Gestrande Reizigers in A’dam overnachten. En ook al raadde havenmeester af om naar de haven te komen en moesten we van het Nationaal Crisiscentrum (NCC.nl?!) allemaal binnen blijven, ’t liefst waren we samen de hele nacht op ons bootje gaan passen.
Ik ga er vanuit dat er niks serieus is misgegaan. Afgelopen zaterdag ontdekten we een scheurtje in het dekzeil. Dat zal wel wat groter zijn geworden. Als dat het enige is, mogen we onze handjes dichtknijpen.
Net als bij het vorige weeralarm hebben we de haven op afstand in de gaten gehouden. ’t Zag er helemaal niet lekker uit daar! Maar de jachthaven meldde ons woensdag nog per mail:
Morgen wordt opnieuw zwaar weer verwacht. Ook dan geldt dat wij alle boten, zowel op het land als in het water, goed in de gaten blijven houden.
Als u niets hoort dan is alles ok.
We hebben sinds dien (gelukkig) niets van ze gehoord. Ondanks dat gaan we morgen toch even zelf een kijkje nemen!
“Van alle havens is Scheveningen het slechtst. Bij harde zuidwesten wind valt het nog wel mee, maar bij wind tussen west en noord lopen er vanaf 6 Beaufort grondzeeën.”
“Gokken doe je maar in het Casino”, Maandblad Zeilen, juli 2003
Het is een uur of vier als we voor de kust van Monster een enorme bui over ons heen krijgen. Tot dan toe hebben we het met de voorspelde 4-5 Beaufort mogen doen en ook nu lijkt de wind zich verder koest te houden. De golven blijven te overzien, niet meer dan een meter of anderhalf.
Gisteren zijn we een extra dag in Hellevoetsluis blijven liggen, omdat er na de geplande lay day opnieuw 6-7 voorspeld was. Ook vandaag is er in de avond een kans op windkracht 7. Die willen we niet, op weg naar Scheveningen. Maar we krijgen ‘m wel, en meer.
Voor Kijkduin, nog maximaal 4 mijl en dus minder dan een uurtje te gaan naar Scheveningen, breekt de hel los. De hoosbuien worden nog veel heviger dan ze al waren, de golven zwiepen als maar hoger op en de wind zwelt aan. Achteraf vertelt Chrisje me pas dat ze veelvuldig rond de 45 knopen knopen op de windmeter heeft zien staan, één keer zelfs 51. (Meer dan windkracht 8 hebben we dus zeker kunnen meten.) De windrichting kon al *uche* niet beter: het is precies noordwest.
De bovenstaande quote uit de Zeilen zit ons vers in ’t geheugen. Alleen hebben we bij de tochtplanning wel een gokje genomen. En nu zitten we met de gebakken peren: zo kunnen we niet naar binnen. Ook niet bij IJmuiden. En helemaal terug naar het Slijkgat bij Stellendam is ook geen optie. Er rest ons maar één optie: uitrijden die storm.
Echt lekker gaat het niet. Omdat de fok niet goed op dek blijft liggen moet Chrisje, mijn heldin, tot drie keer toe het voordek op. Stuiterend op golven weet ze dat zware natte doek uiteindelijk te bedwingen. Weg van de kust, da’s nu het belangrijkste. De golven doen me inmiddels qua omvang ernstig denken aan een eerdere reis op de oceaan. Qua omvang, maar niet qua wildheid: het is een complete wasmachine en ik moet m’n uiterste best doen om ons bootje op ’t gereefte grootzeil, met de motor vol bij, over de Noordzeegolven te sturen.
Die nieuwe motor, die vertrouw ik wel. Maar onze beperkte hoeveelheid diesel, hoelang houdt die het vol?
Terwijl af en toe een breker de kuip onder water zet, duikt Chrisje de kajuit in om de boel nog beter vast te zetten. En om contact te zoeken met de haven van Scheveningen. Eerst per marifoon, maar op dat antieke ding waarop alleen nog het noodkanaal 16 werkt, komt geen reactie. Hij zal dus wel helemaal kapot zijn? Dan maar per GSM, waarop men ons vertelt dat de storm nog wel even zal aanhouden. En dat er wel degelijk jachten aan het binnenlopen zijn.
De haven binnenlopen, dat is wel een héél aantrekkelijke gedachte. Vol surfend over de grote rollers zetten we koers naar de verkenningston, waarvandaan de haven in een rechte lijn van anderhalve mijl aan te lopen is. Vanaf daar kunnen we nog terug, tot het moment dat we vlak vóór pieren zijn. Maar waar is die verdomde verkenningston? De batterij van de iBook heeft het inmiddels begeven en daarmee hebben we geen GPS meer. Op zicht en op gevoel zou het moeten lukken.
Precies op de boeienlijn ligt een groot schip van Rijkswaterstaat te wachten. Terwijl ik me klaarmaak voor de koers de haven in, komt er een reddingsbootje op ons af. Chris vertelt me dat ze hoorde dat de KNRM met een grootscheepse zoekactie naar een verdwenen jachtje bezig is, dus ik besluit even op ‘m te wachten. “Alles goed?” gebaren de mannen van de KNRM-boot De Redder. “Jawel, alles goed. Ik ga zo de haven in, als het lukt.” Chris zoekt contact via de marifoon, die nu wel blijkt te werken. Even later komt ze aan dek met een prachtige boodschap.
Dat verdwenen jachtje, dat waren wij dus. De eerdere marifoonoproep was wel ontvangen, voor de zekerheid was de KNMR uitgevaren vanuit Katwijk. En nu ze er toch zijn, zullen ze ons de haven in begeleiden. Vol goede moed ga ik nog een keer door de wind en op de golven stuur ik achter één van de inmiddels drie begeleidende KNRM-bootjes aan. Wat een helden! We waren al donateur, maar dit is meer dan we verdienen. Zelfs het grote schip van Rijkswaterstaat vaart met ons mee. En ze hebben het voor elkaar gekregen dat de uitvarende ferry op ons wacht. We hebben dus vrij baan (en een bijzonder geruststellende escorte).
Jaren geleden was ik bemanning bij m’n vader aan boord toen hij een dergelijke manoevre uitvoerde: bij lager wal, de golven achterop en met windkracht 9+, op het grootzeil surfend de haven van Stavoren in. Ook nu is het publiek in grote getale uitgelopen. (Blijkbaar hadden ook zij kanaal 16 op staan.)
Toen waren er echter geen grondzeeën. Dit is niet het IJsselmeer. En de pieren van Scheveningen verdwijnen bij iedere golf volledig uit het zicht. We maken nog een klapgijp, maar alles lijkt heel te blijven. En als m’n snelheidsmeter een aantal keer tot voorbij het maximum van 12 knopen loopt, ben ik verschrikkelijk blij met onze escorte. En met de bestuurbaarheid van ons “verdwenen” jachtje.
Ons jachtje heeft zich fantastisch gehouden. Geen moment was ik bang, of niet onder controle. Wel erg bezorgt, maar achteraf eigenlijk onterecht: Deze ervaring heeft ons alleen een paar leuvers, twee reefknuttels, een schroef uit het Lewmar-blok (niet best!) van de grootschoot, een doorweekt pak en wat nattigheid in de kajuit gekost. Niks wat de kop soep van een vriendelijke medezeiler aan onze steiger niet goed kan maken.
Achteraf is het een ervaring voor in de boeken, die thuishoort in het rijtje bungee-jumpen in Zuid Afrika en city-biken rondom de Arc de Triomphe in Parijs. Eentje die men niet graag overdoet, maar waarmee we onszelf wel leren kennen. We maken een goed team, Chrisje & ik (vandaag precies 9 jaar) én ons bootje.
Hey, da’s ook grappig: In de rapporten van de KNRM is het bovenstaande verhaal ook integraal terug te lezen. En ze beloven foto’s; ben benieuwd! (Ik heb nu alleen de foto hiernaast.)
